- اشارة
- اشارة
- مقدّمة المحقّق
- أولا : متن الکافیة
- ثانیا : متن الشافیة
- اشارة
- تعریف التّصریف
- أنواع الأبنیة
- المیزان الصّرفیّ
- القلب المکانی
- الصحیح والمعتل
- أبنیة الاسم الثلاثی المجرد
- ردّ بعض الأبنیة إلی بعض
- أبنیة الاسم الرباعیّ المجرّد
- أبنیة الاسم الخماسیّ المجرّد
- أبنیة الاسم المزید فیه
- أحوال الأبنیة
- اشارة
- الماضی
- أبنیة الفعل الثلاثی المجرّد
- أبنیة الفعل الثلاثی المزید
- بناء الفعل الرّباعیّ
- المضارع
- الصّفة المشبّهة
- المصدر
- المصدر من الثلاثی المجرّد
- المصدر المیمی
- اسم المرّة
- اسما الزّمان والمکان
- اسم الآلة
- التّصغیر
- النّسب
- الجمع
- التقاء السّاکنین
- الابتداء
- الوقف
- المقصور والممدود
- ذو الزیادة
- الإمالة
- تخفیف الهمزة
- الإعلال
- الإبدال
- الإدغام
- الحذف
- مسائل التّمرین
- الخط
- الفهارس الفنیة
- فهرس الموضوعات
الکافیه فی علم النحو و الشافیه فی علمَی التصریف و الخط
اشاره
سرشناسه : ابن حاجب، عثمان بن عمر، 570 -646ق.
عنوان و نام پدیدآور : الکافیه فی علم النحو و الشافیه فی علمَی التصریف و الخط/ ابن الحاجب جمال الدین ابوعمرو عثمان بن عمر بن ابی بکر بن یونس المصری الاسنوی المالکی،تحقیق الدکتور صالح عبدالعظیم الشاعر
مشخصات نشر : القاهره ، مکتبه الآداب،1431 ه
مشخصات ظاهری : 124 ص.
موضوع : زبان عربی -- نحو
موضوع : زبان عربی -- صرف
توضیح : الکافیه (فی علم النحو) و الشافیه (فی علمی التصریف و الخط)»، عنوان دو کتاب از ابوعمر عثمان بن حاجب نحوی (متوفای 346 ق)، در علم نحو، صرف و خط می باشد که با تحقیق و تنظیم دکتر صالح عبد العظیم الشاعر، در یک کتاب، ارائه گردیده است.کتاب به زبان عربی نوشته شده و از جمله آثار مربوط به قرن چهارم هجری می باشد.نام کامل کتاب الکافیه، «کافیه ذوی الارب فی معرفه کلام العرب» است.
در مقدمه محقق، به دوران زندگانی ابن حاجب و اساتید، شاگردان و آثاری وی، اشاره مختصری شده است.
مطالب، با تعریف کلمه و کلام آغاز و پس از تقسیم بندی انواع اعراب و توضیح غیر منصرف، عناوین زیر، مورد بحث قرار گرفته است: مرفوعات، منصوبات، مجرورات، مبنی، مضمر، نون وقایه، ضمیر فصل، ضمیر اشاره، موصول، اسماء افعال، اسماء اصوات، مرکبات، کنایات، ظروف، معرفه و نکره، عدد، مذکر و مؤنث، مثنی، جمع، مصدر، اسم فاعل، اسم مفعول، صفت مشبهه، اسم تفضیل، افعال و حروف از جمله حروف جر، مشبهه بالفعل، عاطفه، تنبیه، نداء، ایجاب، تفسیر، مصدر، تخصیص، توقع، استفهام، شرط و...
وجود بیش از 124 شرح به عربی و غیر عربی، مطبوع و مخطوط، بیانگر اهمیت علمی و فنی این کتاب نسبت به کتب پیش از خود و جایگاه ویژه آن نزد دانشمندان است.شرح رضی الدین استرآبادی بر کافیه و شافیه یکی از شروح ارزشمند بر این کتاب می باشد که بیانگر اعظم دیدگاه های نحوی و صرفی شیخ رضی نیز هست.
ص: 1